
Hardheid is een maatstaf voor de weerstand van een materiaal tegen vervorming, met name tegen schuren of indeuken. Gesmede assen van gelegeerd staal met hogere hardheidswaarden zijn over het algemeen beter bestand tegen slijtage en oppervlaktebeschadiging, omdat het materiaal minder gevoelig is voor krassen, gutsen of materiaalverlies tijdens het gebruik. In toepassingen zoals industriële pompen, transmissiesystemen en mijnbouwapparatuur ervaren de assen bijvoorbeeld constante wrijving en interactie met andere onderdelen. Een hoger hardheidsniveau in het gelegeerde staal vermindert de snelheid van materiaalverlies op het oppervlak van de as, wat direct bijdraagt aan het behoud van de prestaties van de as gedurende langere gebruiksperioden. Deze verhoogde slijtvastheid is vooral belangrijk in omgevingen met hoge belasting en hoge wrijving, waar componenten voortdurend in contact komen met andere oppervlakken of materialen die slijtage kunnen veroorzaken. In tandwielassen en aandrijfassen, waar de wrijvingskrachten aanzienlijk zijn, helpt het geharde staal bijvoorbeeld de slijtage te minimaliseren, voortijdige defecten te voorkomen en de integriteit van de as gedurende de hele levensduur te behouden.
De hardheid van gelegeerd staal draagt ook bij aan de weerstand tegen vermoeidheid, oftewel het vermogen om herhaalde laad- en loscycli zonder fouten te weerstaan. In veel industriële toepassingen worden assen blootgesteld aan dynamische krachten die cyclische spanningen veroorzaken, zoals in aandrijflijncomponenten van auto's of zware machines. Hardere gelegeerde staalsoorten zijn beter bestand tegen de vorming van microscheuren onder cyclische spanningen, omdat ze hun oppervlakte-integriteit in de loop van de tijd behouden, waardoor het ontstaan en de voortplanting van vermoeiingsscheuren wordt voorkomen. Als gevolg hiervan vertonen assen met hogere hardheidsniveaus een betere weerstand tegen falen onder fluctuerende mechanische belastingen, wat leidt tot een langere levensduur. In krukassen of assen die in automotoren worden gebruikt, waar de onderdelen voortdurend repetitieve dragende bewegingen ondergaan, zorgt de hardheid er bijvoorbeeld voor dat de as duurzaam blijft en bestand is tegen zowel de trek- als de drukkrachten gedurende miljoenen cycli.
Wanneer een as wordt blootgesteld aan overmatige belastingen, kunnen zachtere materialen plastische vervorming ondergaan, waarbij het materiaal permanent van vorm verandert. Een hoger hardheidsniveau maakt het gelegeerde staal beter bestand tegen dergelijke vervormingen. In toepassingen zoals bouwmachines of olie- en gasapparatuur, waar assen kunnen worden blootgesteld aan hoge schokken of torsie, helpt gehard gelegeerd staal de maatstabiliteit te behouden en voorkomt het dat de as onder zware spanning kromtrekt of buigt. Deze weerstand tegen vervorming zorgt ervoor dat de as zijn structurele integriteit behoudt, waardoor de kans op falen wordt verkleind en de operationele levensduur wordt verlengd.
In precisiegestuurde toepassingen, zoals metaalbewerkingsapparatuur of luchtvaartcomponenten, is het vermogen om consistente afmetingen en toleranties te handhaven essentieel. Hardere gesmede assen zijn bestand tegen de geleidelijke maatveranderingen die optreden als gevolg van slijtage en vervorming. Dit is vooral van cruciaal belang bij roterende machines, waar een verkeerde uitlijning of kromtrekken kan leiden tot slechte prestaties, verhoogde trillingen en hogere onderhoudskosten. Door hun vorm en precisie in de loop van de tijd te behouden, dragen hardere assen bij aan een betrouwbaardere en nauwkeurigere werking van de machine, waardoor stilstand en de noodzaak van frequente vervangingen worden verminderd.
Hoewel hardheid in de eerste plaats de weerstand tegen slijtage en vermoeiing verbetert, kan het ook indirecte effecten hebben op de corrosieweerstand. In veel gevallen zijn hardere materialen beter bestand tegen schurende corrosie, omdat het minder waarschijnlijk is dat het oppervlak wegslijt en vers materiaal wordt blootgesteld aan corrosieve middelen. Het is echter belangrijk op te merken dat hardheid alleen geen directe invloed heeft op de corrosieweerstand van het gelegeerde staal; andere factoren zoals legeringselementen (bijvoorbeeld chroom, nikkel) en oppervlaktebehandelingen (bijvoorbeeld coatings) spelen ook een rol. Dat gezegd hebbende, kan een harder oppervlak beter bestand zijn tegen de fysieke slijtage veroorzaakt door corrosieve omgevingen, vooral in toepassingen waar schurende materialen of agressieve chemicaliën aanwezig zijn, zoals in chemische verwerkingsapparatuur of maritieme toepassingen.